Fundargerð 18. fundar Loftslagsráðs

18. desember 2019

Mætt: Halldór Þorgeirsson, Brynhildur Davíðsdóttir, Hildur Hauksdóttir, Sigurður Thorlacius, Maríanna Traustadóttir, Sigurður Eyþórsson, Jóhanna Harpa Árnadóttir, Gunnar Dofri Ólafsson, Ragnhildur Freysteinsdóttir, Árni Finnsson, Ragnar Frank Kristjánsson, Steingrímur Jónsson og Hrönn Hrafnsdóttir.

Varafulltrúar: Helga Ögmundardóttir

Anna Sigurveig, starfsmaður Loftslagsráðs, sat fundinn og ritaði fundargerð.

Fundargerð seinasta fundar

Fundargerð seinasta fundar var samþykkt.

Fræðslu- og upplýsingamál

Huginn Freyr Þorsteinsson, Gunnar Þorvaldsson og Elías Jón Guðjónsson frá fyrirtækinu AtónJL komu til að kynna þá vinnu sem fram undan er með Loftlagsráði í kring um samskiptastefnu.

  • AtónJL kynnti greiningu sína á samfélagsumræðunni um loftslagsmál.
    Loftslags- og umhverfismál eru meðal þess sem Íslendingar telja helstu áskoranir þjóðarinnar og fer hlutfall þeirra sem telja hana mestur áskorunina vaxandi. Með aukinni þekkingu, fréttum og fræðslu breytist hegðun skv. könnunum.
  • Mikilvægt er að Loftslagsráð nái að beita sér markvisst og skapa sér sérstöðu í umræðunni. Næsta skref verður að setjast niður í dýpra samtal með starfsmönnum fyrirtækisins á vinnustofu í janúar.

Kolefnishlutleysi

  • Fulltrúar ræddu drög að áliti ráðsins um kolefnishlutleysi sem lá fyrir fundinum. Álitið mun verða meira stefnumarkandi en sú greiningarvinna sem farið hefur fram. Fram komu áhyggjur um að sú greining gæti e.t.v. afvegaleitt umræðuna ef hún er ekki sett í rétt samhengi. Fram kom hugmynd um að draga niðurstöður hennar saman í eina skýringarmynd.
  • Fulltrúar lýstu þeirri skoðun sinni að það þarf að koma skýrt fram í álitinu hversu áríðandi er að bregðast við strax. Það þarf að fara í aðgerðir nú þegar og við erum alls ekki á réttri leið.
  • Mikilvægt er að setja fram stutt álit og skýrt. Formanni og varaformanni var falið að koma með tillögu að lokaáliti og að leita eftir skriflegum viðbrögðum við þeim drögum milli funda áður en gengið verður frá lokadrögum til samþykktar á næsta fundi

Öflug stjórnsýsla loftslagsmála

  • Ráðið var upplýst um stöðu mála varðandi undirbúning að stjórnsýsluúttekt.
  • Gert hefur verið samkomulag við Capacent sem mun vinna úttektina sem m.a. mun byggja á djúpviðtölum. Úttektinni verður lokið í maí.
  • Markmiðið er að fá upplýsingar um hvernig stjórnsýslan getur orðið betri til að hægt verði sé að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda.
  • Engar athugasemdir voru gerðar við lýsinguna á verkefninu.

Skattar og gjöld

Kynnt var fyrirhuguð greining um skatta og gjöld sem tengjast loftslagsmálum. Um grunngreiningu er að ræða og verða niðurstöður hennar tilbúnar í janúar.

Önnur mál

Kolefnisjöfnun

  • Fyrir fundinum lá lýsing á verkefni sem felur í sér að greinargerð verði tekin saman um innviði kolefnisjöfnunar hér á landi til að leggja grunn að umfjöllun ráðsins. Samkomulag hefur verið gert við Environice um að taka saman þessa greinargerð og verður hún tilbúin í janúar.

Fleira var ekki rætt og fundi slitið.

Fréttir

Málþing um stjórnun loftslagsmála og hlutverk loftslagsráða

Umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið og Loftslagsráð boða til málþings um stjórnun loftslagsmála og hlutverk loftslagsráða. Á málþinginu verður fjallað á fræðilegan hátt um stjórnun loftslagsmála (e. climate governance) og hlutverk...

Breytingar á Loftslagsráði í undirbúningi hjá umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytinu

Í minnisblaði sem Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra kynnti á dögunum fyrir ríkisstjórninni kemur fram að hann hyggst þróa og efla Loftslagsráð svo það geti sinnt lögbundnu...

Uppgjör Loftslagsráðs

Loftslagsráð lýkur senn fjögurra ára skipunartíma sínum. Af því tilefni lagði ráðið mat á þann árangur sem náðst hefur, eða ekki náðst, síðustu fjögur árin í viðureigninni við loftslagsvá hérlendis og gaf út í skjali er nefnist: Uppgjör...

Tölum skýrt og verum hreinskilin til að vita hvar við stöndum

Á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP28, í lok þessa árs verður í fyrsta skipti kynnt svokallað stöðumat heimsins, eða global stock take. Stöðumatinu er ætlað að gefa nákvæma mynd af því hvar þjóðir veraldar eru staddar þegar kemur að...

Bráðnun jökla að aukast

Samkvæmt niðurstöðum nýrrar alþjóðlegrar rannsóknar hafa jöklar á Suðurskautslandinu og á Grænlandi bráðnað mun hraðar á undanförnum áratugum en áður var talið. Árleg bráðnun jöklanna hefur sexfaldast frá 1992 og sjö verstu árin hvað varðar...

Hlýnun stefnir yfir 1,5 gráðu mörkin á næstu árum

Fjármálaáætlun fyrir árin 2024-2028 hefur nú verið kynnt. Hún hefur að geyma áætlun um þróun ríkisútgjalda og tekna, og þar eru lagðar á borðið þær áherslur sem einkenna skulu umsvif hin opinbera á komandi árum. Áætlunin er byggð á spálíkönum sem...

Áform um alþjóðlegt vöktunarnet á losun og bindingu GHL

Nýjasta talan yfir magn koltvísýrings í andrúmsloftinu, þegar þetta er skrifað, er 424,32 ppm. Sú tala þýðir að af hverjum milljónum einingum í andrúmsloftinu eru 424,32 koltvísýringur. Talan er fengin frá rannsóknarstöðinni í Mauna Loa í Hawaii,...

Góð dæmi um réttlát umskipti – Ný skýrsla

Með því að gera ráð fyrir þjálfun starfsfólks og að því sé gert kleift að beita nýrri tækni og höndla nýjar áskoranir er hægt að auka líkurnar á því að loftslagsaðgerðir skili árangri til langs tíma. Þessa ályktun má draga af nýrri skýrslu UN...

Binda einhver ríki meira kolefni en þau losa?

Alls hafa 93 lönd í heiminum, samkvæmt Climatewatch, lýst því yfir formlega að þau stefni að kolefnishlutleysi. Ísland er á meðal þeirra tuttugu landa sem hafa bundið slíkt markmið í lög, en Ísland skal verða orðið kolefnishlutlaust samkvæmt lögum...

Hitastig sjávar og loftslagsbreytingar

Meðalyfirborðshiti sjávar á jörðinni hefur aldrei mælst jafnhár og nú í apríl, eða 21,1 gráða. Þar með hefur metið verið slegið frá því í mars 2016, en þá mældist hitinn 21 gráða. Mælingar undanfarinna áratuga hafa leitt í ljós að hitastig sjávar...