Fundargerð 39. fundar Loftslagsráðs

9. júní 2021

Mætt: Halldór Þorgeirsson, Brynhildur Davíðsdóttir, Ragnhildur Freysteinsdóttir, Auður Alfa Ólafsdóttir, Sigurður Loftur Thorlacius, Hildur Hauksdóttir, Jóhanna Harpa Árnadóttir, Árni Finnsson, Guðmundur Þorbjörnsson, Hrönn Hrafnsdóttir, Guðfinna Th. Aðalgeirsdóttir og Unnsteinn Snorri Snorrason. 

Varafulltrúar sem sátu fundinn: Helga Ögmundardóttir og Eygerður Margrétardóttir. 

Gestir fundarins: undir lið 2, Hafdís Hanna Ægisdóttir forstöðumaður Stofnunar Sæmundar fróða og Sóllilja Bjarnadóttir doktorsnemi og undir lið 3, Bryndís Skúladóttir ráðgjafi hjá VSÓ.

Fundurinn var haldinn í Háhyrnu, Skuggasundi 3 kl. 9-12. Guðný Káradóttir verkefnisstjóri skráði fundargerð. 

Fundargerð síðasta fundar

Fundargerð síðasta fundar var samþykkt.

Vísindaráðgjöf 

Fyrir fundinum lá samantekt með helstu niðurstöðum kortlagningar á vísindaráðgjöf. Gestir fundarins þær Hafdís Hanna Ægisdóttir og Sóllilja Bjarnadóttir kynntu þemu í viðtölum sem tekin voru og ályktanir sem dregnar hafa verið fram í kortlagningunni. 

Umræður og ábendingar varðandi efnið og framsetningu, m.a. um á hverju þurfi að skerpa og draga betur fram. Mikil ánægja með þessa vinnu. Meðal atriða sem komu fram í umræðunni var þörf sveitarfélaga fyrir ráðgjöf og greiningar og hvert þau geta leitað, hvaða gögn eru aðgengileg og þurfa að vera aðgengileg, hvaða þekking það er sem skiptir máli og þörf á formlegum farvegi fyrir vísindaráðgjöf í loftslagsmálum. Unnið verður úr þeim ábendingum sem fram komu og fyrir næsta fund 23. júní verður lögð fyrir ráðið samantekt sem ætlunin er að afgreiða úr ráðinu á þeim fundi. 

Nettólosun frá landi 

Bryndís Skúladóttir kynnti stöðu úttektar á stöðu rannsókna, vöktunar og mats á losun frá landi sem VSÓ er að vinna í samstarfi við Loftslagsráð. Fulltrúar fögnuðu úttektinni og tillögum sem fram komu. Komið var inn á umbótaáætlun sem sett hefur verið af stað á vegum stjórnvalda, breytingar á reglugerðum ESB og innleiðingu hennar hér á landi. 

Umræður, spurningar og ábendingar frá ráðinu. Nú verður gengið frá úttektinni til birtingar og verður hún send ráðinu fyrir næsta fund 23. júní nk. þar sem hún verður lögð fram til samþykktar. 

Samtal og sókn 

Verkefnisstjóri gerði grein fyrir viðburði um sjávarútveg undir merkjum samtals og sóknar sem sendur var út 2. júní sl., áhorfi á streymið og efni sem framleitt var í tengslum við fundinn sem miðlað verður á samfélagsmiðlum. 

Farið var yfir reynslu og lærdóm af fundinum. Almenn ánægja var með viðburðinn og var verkefnisstjóra þakkaður vandaður undirbúningur. Fleiri viðburðir verða settir á dagskrá í haust. 

Önnur mál

Rætt var um starf ráðsins á komandi starfsári, tímasetningu funda o.fl. 

Fréttir

Málþing um stjórnun loftslagsmála og hlutverk loftslagsráða

Umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið og Loftslagsráð boða til málþings um stjórnun loftslagsmála og hlutverk loftslagsráða. Á málþinginu verður fjallað á fræðilegan hátt um stjórnun loftslagsmála (e. climate governance) og hlutverk...

Breytingar á Loftslagsráði í undirbúningi hjá umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytinu

Í minnisblaði sem Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra kynnti á dögunum fyrir ríkisstjórninni kemur fram að hann hyggst þróa og efla Loftslagsráð svo það geti sinnt lögbundnu...

Uppgjör Loftslagsráðs

Loftslagsráð lýkur senn fjögurra ára skipunartíma sínum. Af því tilefni lagði ráðið mat á þann árangur sem náðst hefur, eða ekki náðst, síðustu fjögur árin í viðureigninni við loftslagsvá hérlendis og gaf út í skjali er nefnist: Uppgjör...

Tölum skýrt og verum hreinskilin til að vita hvar við stöndum

Á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP28, í lok þessa árs verður í fyrsta skipti kynnt svokallað stöðumat heimsins, eða global stock take. Stöðumatinu er ætlað að gefa nákvæma mynd af því hvar þjóðir veraldar eru staddar þegar kemur að...

Bráðnun jökla að aukast

Samkvæmt niðurstöðum nýrrar alþjóðlegrar rannsóknar hafa jöklar á Suðurskautslandinu og á Grænlandi bráðnað mun hraðar á undanförnum áratugum en áður var talið. Árleg bráðnun jöklanna hefur sexfaldast frá 1992 og sjö verstu árin hvað varðar...

Hlýnun stefnir yfir 1,5 gráðu mörkin á næstu árum

Fjármálaáætlun fyrir árin 2024-2028 hefur nú verið kynnt. Hún hefur að geyma áætlun um þróun ríkisútgjalda og tekna, og þar eru lagðar á borðið þær áherslur sem einkenna skulu umsvif hin opinbera á komandi árum. Áætlunin er byggð á spálíkönum sem...

Áform um alþjóðlegt vöktunarnet á losun og bindingu GHL

Nýjasta talan yfir magn koltvísýrings í andrúmsloftinu, þegar þetta er skrifað, er 424,32 ppm. Sú tala þýðir að af hverjum milljónum einingum í andrúmsloftinu eru 424,32 koltvísýringur. Talan er fengin frá rannsóknarstöðinni í Mauna Loa í Hawaii,...

Góð dæmi um réttlát umskipti – Ný skýrsla

Með því að gera ráð fyrir þjálfun starfsfólks og að því sé gert kleift að beita nýrri tækni og höndla nýjar áskoranir er hægt að auka líkurnar á því að loftslagsaðgerðir skili árangri til langs tíma. Þessa ályktun má draga af nýrri skýrslu UN...

Binda einhver ríki meira kolefni en þau losa?

Alls hafa 93 lönd í heiminum, samkvæmt Climatewatch, lýst því yfir formlega að þau stefni að kolefnishlutleysi. Ísland er á meðal þeirra tuttugu landa sem hafa bundið slíkt markmið í lög, en Ísland skal verða orðið kolefnishlutlaust samkvæmt lögum...

Hitastig sjávar og loftslagsbreytingar

Meðalyfirborðshiti sjávar á jörðinni hefur aldrei mælst jafnhár og nú í apríl, eða 21,1 gráða. Þar með hefur metið verið slegið frá því í mars 2016, en þá mældist hitinn 21 gráða. Mælingar undanfarinna áratuga hafa leitt í ljós að hitastig sjávar...